LECZENIE ZAĆMY W ŁODZI
Zaćmą nazywamy częściowe lub całkowite zmętnienie soczewki. Najczęstszą przyczyną powstawania zaćmy jest starzenie się organizmu i związane z nim zmiany metaboliczne. Inne czynniki rozwoju zaćmy to: uraz oka, stan zapalny błony naczyniowej, stosowanie niektórych leków (np. kortykosteroidów), krótkowzroczność, cukrzyca.
Znacznie rzadziej występuje zaćma wrodzona. Jej przyczyną może być mutacja genetycza, zespół Downa, zaburzenia metaboliczne oraz zakażenia wewnątrzmaciczne. U części pacjentów nie można ustalić przyczyny zaćmy wrodzonej.
Objawy zaćmy
- stopniowe pogarszanie ostrości wzroku, aż do niemal całkowitej utraty widzenia.
- w niektórych przypadkach występuje przejściowa poprawa widzenia z bliska, co daje możliwość czytana bez okularów (powstanie krótkowzroczności refrakcyjnej).
- wrażenie olśnienia, szczególnie widoczne podczas nocnej jazdy samochodem.
Rozpoznanie zaćmy
Rozpoznanie zaćmy opiera się na wywiadzie, badaniu ostrości wzroku oraz na pełnym badaniu okulistycznym po rozszerzeniu źrenicy. W przypadku zaćmy dojrzałej, która uniemożliwia ocenę dna oka należy wykonać badanie ultrasonograficzne, aby nie przeoczyć innych chorób, na przykład odwarstwienia siatkówki, czy guza wewnątrzgałkowego.
Leczenie zaćmy
Zaćmę leczy się operacyjnie.
WSKAZANIA DO OPERACJI ZAĆMY
- Znaczne obniżenie ostrości wzroku, przeszkadzające w życiu codziennym oraz w pracy zawodowej.
- Przemieszczenie (podwichnięcie, zwichnięcie ) zmętniałej soczewki.
- Zaćma „pęczniejąca”, skutkująca podwyższeniem ciśnienia wewnątrzgałkowego.
- Brak możliwości oceny dna oka, szczególnie ważne w cukrzycy, jaskrze, zwyrodnieniu plamki związanym z wiekiem (AMD), w wysokiej krótkowzroczności degeneracyjnej oraz w innych chorobach siatkówki.
W przypadku współistniejących chorób oczu operacja zaćmy może nie przynieść poprawy widzenia.
OPERACJA ZAĆMY METODĄ FAKOEMULSYFIKACJI
Nowoczesne leczenie operacyjne zaćmy polega na jej usunięciu za pomocą ultradźwiękowej końcówki (fakoemulsyfikatora) i wszczepieniu sztucznej soczewki wewnątrzgałkowej. Zaletą fakoemulsyfikacji jest wykonanie zabiegu przez małe cięcie (1,5-2,8 mm).
Przygotowanie do zabiegu
Podczas wizyty kwalifikacyjnej wykonywane jest obszerne badanie okulistyczne oraz tzw. biometria (pomiar parametrów gałki ocznej, mający na celu indywidualne wyliczenie mocy soczewki wszczepianej do oka). Na wizytę należy przynieść dotychczasową dokumentację medyczną oraz wykaz wszystkich stosowanych leków.
- Przez 3 dni przed zabiegiem należy stosować krople z antybiotykiem ( np. Floxal, Oftaquix) 4 x dziennie do oka, które ma być operowane.
- W dniu zabiegu należy dostarczyć zaświadczenie o stanie zdrowia od lekarza rodzinnego (zaświadczenie jest aktualne przez 1 miesiąc od wystawienia).
- W dniu zabiegu należy normalnie przyjąć wszystkie swoje leki.
- W dniu zabiegu należy zjeść śniadanie i ewentualnie drugie śniadanie (wyjątek stanowią pacjenci z cukrzycą, którzy powinni jeść posiłki normalnie).
- Trzeba zgłosić się na wyznaczoną godzinę oraz zabrać ze sobą kapcie i piżamę.
- Po zabiegu, tego samego dnia, pacjent wraca do domu.
Przebieg zabiegu
Zabieg jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym (krople oraz żel podawany do worka spojówkowego). W niektórych przypadkach wskazane jest zastosowanie znieczulenia w postaci iniekcji okołogałkowej lub znieczulenia ogólnego.
Wykonywane jest małe cięcie w rogówce (1,5-2,8 mm). W czasie zabiegu rozdrabniana oraz usuwana jest zawartość torebki soczewki, a torebka, poza fragmentem jej przedniej części pozostaje na miejscu.W miejsce usuwanej soczewki chirurg wszczepia sztuczną soczewkę zwijalną. Soczewka rozwija się w pozostawionej torebce naturalnej soczewki.
Jak pacjent powinien się zachowywać w trakcie zabiegu?
Pacjent w trakcie operacji jest przytomny, leży na plecach, jest przykryty obłożeniem, ma podany tlen. Na oko zakładana jest rozwórka, która uniemożliwia mruganie podczas zabiegu. Pacjent powinien wykonywać polecenia operatora, powinien leżeć spokojnie bez poruszania głową i patrzeć wprost na światło mikroskopu. Zabieg trwa zwykle około 15-20 minut, ale w niektórych przypadkach może trwać nawet 45 minut. Zabieg nie powinien boleć. Możliwe jest wrażenie dotyku, bądź też delikatnego rozpierania.
Postępowanie po zabiegu
- Następnego dnia należy się zgłosić na badanie pooperacyjne.
- Po zabiegu należy stosować krople Tobradex przez 1 miesiąc, zgodnie z kartą wypisową. Pacjenci cukrzycowi stosują dodatkowo krople z grupy NLPZ ( np. Yellox, Nevanac) przez 60 dni po zabiegu.
- Należy stosować wcześniej zlecone leczenie przeciwjaskrowe (dotyczy osób leczonych na jaskrę).
- Należy dbać o higienę rąk przed każdym wpuszczeniem kropli i zakładaniem maści do operowanego oka.
- Można spacerować, czytać, szyć, oglądać telewizję.
- Można zakładać przyciemnione okulary
Pilna wizyta u okulisty jest konieczna w przypadku takich objawów jak: silny ból oka, nagła utrata wzroku, silne zaczerwienienie oka, wydzielina z worka spojówkowego, obrzęk oka lub powiek.
Czego należy unikać w okresie pooperacyjnym (do 3 miesięcy)
- Nadmiernego wysiłku fizycznego
- Aktywności fizycznej, mogącej spowodować uraz gałki ocznej (sporty kontaktowe, praca w ogródku, zabawy ze zwierzętami domowymi, zabawy z dziećmi).
- Spania po operowanej stronie przez 30 dni
- Nie należy trzeć operowanego oka